Chương trình cố vấn
She Who Has No Master(s) - Q&A

Chào bạn! Cảm ơn bạn đã quan tâm tới Chương trình Cố vấn She Who Has No Master(s). Đây là chương trình cố vấn viết sáng tạo dành cho, và dẫn dắt bởi các nhà văn nữ và phi nhị nguyên Việt Nam và Đông Nam Á ở hải ngoại. Rất vui vì bạn đang ở đây và mời bạn đọc thêm các thông tin nhé. 

Bạn là ai, và cái gì thế này? 

She Who Has No Master(s), viết tắt là SWHNM, là một tập hợp các nhà văn nữ và phi nhị nguyên từ Việt Nam hải ngoại, những người gắn kết nhau trong ý hướng sáng tạo các tác phẩm đa giọng, liên thể và hợp tác, thực thi tính chính trị của sự kết nối xuyên biên giới. Thông qua các quá trình hợp tác nghệ thuật và văn chương, SWHNM khám phá những gặp gỡ, những tập hợp đa giọng, đi giữa các không gian và (hoán vị) không gian của các cộng đồng hải ngoại Việt Nam và Đông Nam Á. SWHNM có một tập thành viên mở. 

She Who Has No Master(s) khởi động chương trình cố vấn viết sáng tạo năm 2022, dành cho, và dẫn dắt bởi các nhà văn nữ và phi nhị nguyên Việt Nam và Đông Nam Á ở hải ngoại, thông qua Mạng Nghệ Sĩ Việt Nam Hải Ngoại (DVAN). SWHNM hiện nay là một nhóm độc lập và một tổ chức phi lợi nhuận theo hạng mục đăng kí 501(c)(3) riêng rẽ, và chương trình cố vấn sáng tạo này không liên kết với DVAN.

Việc đặt trọng tâm vào các góc nhìn Việt Nam và Đông Nam Á là quan trọng, bởi lẽ trong hầu hết các bối cảnh giáo dục hiện nay, chủ đề và các góc nhìn về phụ nữ/ phi nhị nguyên Đông Nam Á ở hải ngoại bị đẩy ra ngoài lề, nếu không nói là hoàn toàn bị bỏ qua. Với việc tạo ra các không gian sáng tạo tập trung vào những điểm nhìn này, chúng tôi mong muốn một không gian có khả năng nuôi dưỡng và làm nảy nở, nơi các nhà văn có thể hiểu lại chính mình, khám phá và bảo vệ sự riêng biệt của mình và mở rộng các thực hành sáng tạo. Các chương trình cố vấn này sẽ thảo luận cả các khía cạnh sáng tạo lẫn các vấn đề nghề nghiệp trong đời viết văn. Những đề xuất này mong muốn làm đầy một nhu cầu cấp thiết trong môi trường giáo dục viết sáng tạo hiện nay.

Cố vấn viên là ai, và họ làm gì?

Các cố vấn viên của SWHNM thay đổi theo kỳ. Kỳ đầu tiên vào năm 2022 có 4 cố vấn viên (tất cả đều là thành viên của nhóm  SWHNM) kết hợp với 4 nhà văn và nghệ sĩ văn chương sống tại Mỹ, Việt Nam và Thụy Sĩ. 

Các cố vấn viên của chương trình là những nhà văn đã từng thâu nhận những ích lợi từ các cộng đồng văn chương nghệ thuật, có tâm ý hướng dẫn, chia sẻ với các nhà văn Việt Nam, và/ hoặc gốc Đông Nam Á, những người đang đi những bước đầu tiên trong cuộc viết của họ. 

Các cố vấn viên của chương trình sáng tác thơ, truyện, phi hư cấu, hồi ức, phê bình văn chương, cũng như làm việc giữa các hình thức với các tác phẩm liên thể, đa phương tiện (bao gồm các hình thức thị giác), và mong ghép cặp với những người viết đồng hướng. 

Các cố vấn viên của chương trình là những tác giả và/hoặc các nghệ sĩ đã thành danh, là thành viên hoặc có kết nối với SWHNM, và vì thế thân thuộc với đặc tính sáng tạo và hợp tác của nhóm chúng tôi, một đặc tính làm nên tinh thần của quá trình cố vấn. 

Các cố vấn viên kỳ trước: Diana Khoi Nguyen, Hoa Nguyen, Lily Hoang, and Vi Khi Nao.

Các cố vấn viên kỳ 2025: Cathy Linh Che, MyLoan Dinh, Abbigail Rosewood, Sophia Terazawa, Nhã Thuyên.

Chương trình cố vấn SWHNM năm 2025 mong muốn mở rộng quan niệm thực hành và cộng đồng viết bằng việc tiếp cận các nhà văn hiện sống tại Việt Nam với các thực hành viết bằng tiếng Việt, với hy vọng nới rộng không gian cho sự tồn tại của văn chương Việt Nam ở dạng số nhiều.

Chương trình cố vấn hoạt động ra sao?

Chương trình cố vấn đầu tiên diễn ra vào năm 2022. Năm nay (2025) là kỳ thứ hai của chúng tôi. Mỗi cố vấn viên sẽ làm việc với một người được chọn (tạm gọi là học viên). Cố vấn viên và học viên sẽ gặp nhau qua mạng ít nhất 30 phút hàng tháng để thảo luận về các chủ đề cụ thể. Các chủ đề này có thể rất đa dạng và không giới hạn: các mẫu bài tập viết, góp ý tác phẩm, thảo luận các vấn đề sáng tạo lẫn các chi tiết nghề nghiệp như chuyện gửi bài xuất bản, tìm người đại diện, viết đề án sách, gửi bản thảo tới các cuộc thi/ các kỳ đọc mở, ứng tuyển vào các trường học, v.v. Một số người, có thể không phải tất cả, sẵn sàng đọc và nhận xét về tác phẩm của người học—trong khuôn khổ thời gian giới hạn, tùy theo người cố vấn. Trong hồ sơ ứng tuyển, bạn có thể nói rõ mong muốn của mình về chương trình cố vấn này. Nếu bạn được chọn, chúng tôi sẽ cân nhắc các thông tin trong hồ sơ ứng tuyển của bạn để ghép bạn với người cố vấn phù hợp nhất.

Thêm vào đó, cố vấn viên có thể thu xếp các buổi thảo luận và các sự kiện theo nhóm, tùy theo từng khúc đoạn; chúng tôi hy vọng sẽ tổ chức được các buổi thảo luận theo chủ đề trong nhóm, và sẽ thảo luận với các bạn để chọn chủ đề phù hợp. Chúng tôi cũng có thể đề xuất các sự kiện và các buổi thảo luận mở với công chúng. 

SWHNM là một tập hợp nhóm và ra quyết định theo nhóm, cùng bỏ công duy trì hoạt động của chương trình cố vấn này cũng như hoạt động chung của nhóm. Có nghĩa là, tính chất đặc thù của quá trình làm việc của từng cố vấn viên với học viên sẽ phụ thuộc vào các hoàn cảnh cụ thể cũng như bản chất mối quan hệ của từng cặp. Yêu cầu duy nhất của chương trình cố vấn này là việc duy trì các buổi gặp hàng tháng. 

Học viên là ai, và họ làm gì?

Học viên cần đam mê và cam kết với ý hướng viết, sẵn sàng làm ra các tác phẩm mới, sẵn sàng tham gia vào quá trình sửa sang bài vở, có thể làm việc độc lập cũng như chịu làm các bài tập viết của người cố vấn. Cố vấn viên sẽ làm việc với học viên để thiết kế, sắp xếp sự hướng dẫn theo mối quan tâm và nhu cầu riêng của họ. 

Những người được chọn kỳ trước là những nhà văn và các nghệ sĩ đầy hứa hẹn, những người hết lòng và nghiêm túc trong cuộc viết của mình. Cũng như với cố vấn viên, mức độ tham dự của từng cá nhân học viên phụ thuộc vào hoàn cảnh riêng của họ. Yêu cầu duy nhất dành cho học viên là việc tham gia các buổi gặp hàng tháng với cố vấn viên. 

Chúng tôi luôn có nhiều dịp để bạn có thể gắn kết sâu hơn với chương trình này nói riêng và với các hoạt động của SWHNM nói chung, như việc cùng lên chương trình tọa đàm, thảo luận và các sự kiện, tham gia vào các buổi đọc, các buổi trình diễn và các triển lãm. Chúng tôi luôn mong muốn được nghe những chia sẻ, những góp ý từ những người tham gia về chương trình này và về nhóm. 

Các bạn tìm kiếm điều gì ở các ứng viên?

Thật vui vì bạn đã đọc đến đây. Chúng tôi kìm kiếm các ứng viên định nghĩa bản thân là người nữ hoặc người phi nhị nguyên Việt Nam và/hoặc gốc Đông Nam Á, đang sống ở ngoài và/hoặc trong nước Việt. Các ứng viên không giới hạn quốc tịch, và từ tuổi 18. Tác phẩm của ứng viên cần bộc lộ những phẩm chất hứa hẹn, và họ đang ở giai đoạn sơ khởi của chặng đường viết lách. 

Cụ thể hơn, chúng tôi đặc biệt muốn dành chương trình cố vấn này cho những người viết mới, chưa có nhiều cơ hội tiếp xúc với các cộng đồng văn chương hoặc các hướng dẫn viết. Chúng tôi cố gắng bình đẳng hóa các cơ hội tiếp cận, với mong muốn người viết có thể theo đuổi mục đích văn chương bất kể họ là ai và đến từ đâu. Phần đa các cố vấn viên của chúng tôi chủ yếu viết và làm việc bằng tiếng Anh. Tuy nhiên, một vài người thông thạo tiếng Việt và có ý hướng làm việc trong nhiều ngôn ngữ. Vui lòng nói rõ trong đơn đăng ký bạn viết và/ hoặc quan tâm tới việc viết bằng ngôn ngữ (hoặc những ngôn ngữ) nào.

Nếu bạn đang tham gia vào một chương trình đào tạo viết sáng tạo chính thức, bạn không thể đăng ký cho chương trình này. Đơn đăng ký cũng không hợp lệ nếu bạn đã xuất bản một cuốn sách (hoặc có hợp đồng xuất bản) với một nhà xuất bản lớn ở Mỹ trong thể loại mà chúng tôi hướng dẫn.

Chương trình cố vấn SWHNM có tính cạnh tranh cao; trong kỳ đầu tiên năm 2022, chúng tôi đã nhận được hơn 80 hồ sơ ứng tuyển và chỉ có thể chọn 4 người. 

Số lượng người được chọn của mỗi năm sẽ tùy thuộc vào lượng cố vấn viên. Năm 2025, chúng tôi dành 5 suất cho chương trình này. 

Cách thức ứng tuyển

Bạn cần chuẩn bị hồ sơ ứng tuyển với những hạng mục được liệt kê dưới đây theo đơn đăng ký và trả phí 25US $ (623.000 tiền Việt) để hỗ trợ chi phí quản lý. Với các hồ sơ từ Việt Nam, bạn có thể chọn miễn lệ phí ứng tuyển nếu bất tiện trong việc thanh toán hoặc cần trợ giúp.  

Nếu bạn có bất cứ vấn đề gì cần hỗ trợ trong quá trình gửi hồ sơ, hoặc cần miễn lệ phí ứng tuyển, vui lòng gửi thư trực tiếp cho chúng tôi (vui lòng viết rõ trong chủ đề thư:  Đề nghị miễn lệ phí 2025 / Cần trợ giúp nộp hồ sơ): 

she.who.has.no.masters@gmail.com

ỨNG TUYỂN NGAY CHO CHƯƠNG TRÌNH CỐ VẤN SHE WHO HAS NO MASTER(S):

Liên kết này đưa bạn tới đơn ứng tuyển để bạn có thể đăng tải và nộp các tài liệu trong hồ sơ ứng tuyển.

Hồ sơ ứng tuyển (cho các nhà văn, và các tác giả làm các tác phẩm liên thể)

  1. Tự thuật ngắn (dưới 200 từ)

  2. Mô tả mục đích/mối quan tâm về chương trình [tối đa 500 từ]:

    • Chương trình này có thể có ý nghĩa gì với việc viết/ làm nghệ thuật/ sự sáng tạo của bạn? Bạn trông đợi gì từ chương trình này?

    • Kiểu tác phẩm mà bạn đã thực hiện/mong muốn thực hiện/quan tâm khám phá?

    • Chia sẻ với chúng tôi việc là một nhà văn Việt, có gốc rễ kết nối với Việt Nam hoặc Đông Nam Á có ý nghĩa thế nào với bạn, ở tư cách một người viết, bất kể bạn đang sống ở hải ngoại hay ở Việt Nam/ Đông Nam Á.

  3. Tiểu sử sáng tạo/CV (không quá 2 trang, vui lòng liệt kê nếu bạn đã hoàn thành chương trình thạc sĩ nghệ thuật (MFA) và/ hoặc có các tác phẩm đã xuất bản; nếu bạn chưa có các xuất bản phẩm được ghi nhận, bạn có thể chia sẻ về thực hành của mình trong bản mô tả mục đích/mối quan tâm nói trên.  

  4. Mẫu tác phẩm (dành cho các ứng viên với thực hành viết):

    • Tác phẩm mẫu có thể ở bất cứ thể loại nào: thơ, văn xuôi (hư cấu, phi hư cấu), đa thể, đa phương tiện, v.v. 

    • 10-20 trang cả thảy, một hoặc đa thể loại (ví dụ: bạn có thể gửi 10 trang văn bản + 10 phút video hoặc audio; hoặc 15 trang thơ + 5 phút video, v.v.)

    • Các tác phẩm là video hoặc audio không dài quá 10 phút; chèn các liên kết truy cập được (trong file PDF).

    • Các tác phẩm là văn bản kèm hình ảnh, vui lòng dùng định dạng trang (trong file PDF).

    • Nếu có thể, vui lòng gửi tất cả các trang viết/ hình ảnh trong MỘT file PDF, các tác phẩm riêng lẻ được đánh dấu bằng nhan đề và cách trang. 

    • Xem hướng dẫn đặt tên file ở dưới.

  5. Mẫu tác phẩm (dành cho các ứng viên với thực hành nghệ thuật thị giác):

    • Vui lòng gửi 5-6 hình ảnh của tác phẩm mẫu và một mô tả ngắn/một lời dẫn (tối đa 250 từ) về từng tác phẩm, dồn trong 1 file PDF. 

    • Hoặc: 3 đoạn video (mỗi video không quá 4 phút; vui lòng chèn liên kết trong file PDF). 

    • (Tùy chọn) đường dẫn tới trang web cá nhân hoặc các trang mạng xã hội của bạn.

  6. Nếu bạn muốn gửi tác phẩm bao gồm cả các sáng tác văn bản + các tác phẩm nghệ thuật thị giác, tổng thể các mẫu tác phẩm của bạn không nên dài quá mười phút HOẶC 15-20 trang (ví dụ: bạn có thể gửi 10 trang văn bản + 10 phút video hoặc audio; hoặc 15 trang thơ + 5 phút video, v.v.)

Lưu ý:  Khi gửi video, audio hay các tài liệu liên quan cho chúng tôi, vui lòng cung cấp một trang liệt kê các mẫu tác phẩm có chèn liên kết (như Vimeo, YouTube) để chúng tôi có thể truy cập. Bạn có thể đánh dấu mã thời gian (timecode) để chỉ dẫn chính xác đoạn phim/audio mà bạn muốn chúng tôi xem, nếu tài liệu trong đường liên kết của bạn dài quá 10 phút quy định. Hoặc chúng tôi sẽ xem xét 5-10 phút đầu tiên của tài liệu. 

Lưu ý cho việc đặt tên tài liệu: Mỗi tài liệu bao gồm tên đầy đủ của bạn và chủ đề của tài liệu. Ví dụ: “SamNguyen_Statement” “SamNguyen_Resume” “SamNguyen_WorkSample” “SamNguyen_Mô tả mục đích”, “SamNguyen_Tự thuật”, “SamNguyen_Mẫu tác phẩm”.

Công việc này có được trả phí không? Người tham gia có mất chi phí không?

Các cố vấn viên nhận một khoản thù lao nhỏ trong quá trình làm việc, còn các thành viên lo việc tổ chức chương trình của SWHNM đều tự nguyện bỏ công sức, bởi chúng tôi là một tập hợp các nhà văn muốn, và có thể, tham dự tình nguyện trong cộng đồng sống động này. 

Chúng tôi cam kết theo đuổi ý hướng hỗ trợ các nhà văn nữ và phi nhị nguyên ở Việt Nam và các nhà văn Đông Nam Á ở hải ngoại. Chương trình cố vấn này nằm ngoài mọi tổ chức. Những người hướng dẫn có thể liên đới các tổ chức, chẳng hạn làm việc trong các trường đại học, nhưng chúng tôi không có nguồn tài chính bên ngoài hoặc các hỗ trợ từ bất cứ tổ chức nào cho dự án này. Đây thuần túy là một dự án riêng–một lao động đến từ lòng mến yêu và sự chung tay săn sóc. 

Ai đánh giá các hồ sơ ứng tuyển và họ đánh giá hồ sơ như thế nào?

Các cố vấn viên từng kỳ, cùng các tình nguyện viên của nhóm SWHNM sẽ cùng đọc và đánh giá các hồ sơ ứng tuyển ở vòng đầu. Sau đó, một nhóm nhỏ hơn sẽ cùng làm việc và đưa ra những cân nhắc có tính quyết định, chọn ra các ứng viên có thể thu nhận được nhiều nhất từ chương trình cố vấn của SWHNM. Sự lựa chọn này cân nhắc các nhân tố như việc tiếp cận các nguồn lực văn chương, sự cam kết với công việc sáng tạo, nhu cầu tài chính, và các nhân tố khác. 

Có một vài nhà văn mà tôi muốn được kết nối để làm việc cùng. Tôi có thể nêu rõ điều đó không?

Không, tuy nhiên, chúng tôi chào đón những chia sẻ về việc bạn trông đợi gặp một người hướng dẫn như thế nào. 

Tôi nên gửi trang viết mẫu ở hiện trạng nào?

Bạn nên gửi tác phẩm mà mình cho là tốt nhất, dù đã xuất bản hay chưa. Một mẫu có thể gồm nhiều tác phẩm khác nhau — có thể biểu thị nhiều thể loại hoặc đơn loại.

Tôi có câu hỏi chưa được đề cập ở đây, hoặc tôi muốn liên lạc về một vấn đề khác. 

Gửi thư điện tử cho chúng tôi  she.who.has.no.masters@gmail.com

Sẵn sàng nộp đơn? Đi tới Mẫu đơn đăng ký tại đây.

APPLICATION DEADLINE:
December 15, 2024

Applications must be submitted by 11:59 PM (Pacific Time) on December 15, 2024.